Bơm bánh răng là loại bơm thể tích được sử dụng rộng rãi vì những ưu điểm sau:
- Kết cấu đơn giản, dễ chế tạo
- Độ tin cậy cao, kích thước nhỏ gọn
- Số vòng quay và công suất trên một đơn vị trọng lượng lớn
- Có khả năng chịu quá tải trong một thời gian ngắn.

Các ưu điểm này cần thiết đối với một bơm dùng trong hệ thống truyền động thủy lực.
Nó được sử dụng trong những hệ thống thủy lực có áp suất trung bình. Trong những hệ thống thủy lực có áp suất cao, bơm bánh răng thường được dùng làm bơm sơ cấp.
Bơm bánh răng là loại bơm không điều chỉnh được lưu lượng và áp suất khi số vòng quay cố định.

Có 2 loại bơm bánh răng là: Bơm bánh răng ăn khớp ngoài và bơm bánh răng ăn khớp trong. Khi cần tăng lưu lượng người ta dùng bơm bánh răng có nhiều bánh răng ăn khớp.

Hình 1: Sơ đồ nguyên lý bơm bánh răng ăn khớp ngoài

Bơm bánh răng làm việc theo nguyên lý dẫn và nén chất lỏng trong một thể tích kín thay đổi được dung tích. Quá trình hút đẩy được diễn ra như sau:

- Bánh răng chủ động được nối với trục của bơm quay và kéo theo bánh răng bị động quay. Chất lỏng ở trong các rãnh răng theo chiều quay của các bánh răng vận chuyển từ khoang hút đến khoang đẩy vòng theo vỏ bơm. Khoang hút và khoang đẩy được ngăn cách với nhau bởi những mặt tiếp xúc của các bánh răng ăn khớp và được xem là kín.
- Khi một cặp bánh răng vào khớp ở khoang đẩy, chất lỏng được đưa vào khoang đẩy bị chèn ép và dồn vào đường ống đẩy. Đó là quá trình đẩy.
- Đồng thời với quá trình đẩy, tại khoang hút có một cặp bánh răng ra khớp, dung tích của khoang hút được dãn ra, áp suất ở khoang hút giảm và chất lỏng sẽ được hút vào buồng hút từ bể chứa thông qua ống hút vào bơm. Nếu áp suất trên mặt thoáng là áp suất khí quyển thì áp suất ở khoang hút sẽ là áp suất chân không.
- Về nguyên lý, nếu bơm tuyệt đối kín nghĩa là giữa khoang hút và khoang đẩy không có sự dò rỉ chất lỏng qua nhau hoặc dò rỉ chất lỏng ra ngoài thì áp suất của bơm chì phụ thuộc vào tải.
- Trong thực tế bơm không thể nào hoàn toàn kín do khả năng chế tạo hoặc nhiều trường hợp người ta phải cố ý tạo ra sự thoát lưu lượng nào đó thì áp suất không phải thuần túy chỉ tăng theo tải.
- Để hạn chế áp suất làm việc tối đa của bơm cần bố trí một van an toàn trên ống đẩy. Van sẽ tự mở cho chất lỏng trở về bể hút khi trên đường ống đẩy bị tắc hoặc áp suất vượt quá mức qui định.

Hình 2: Hình cắt của bơm bánh răng trụ răng nghiêng

Bơm bánh răng nhiều bánh răng ăn khớp

Hình 3: Bơm 3 bánh răng ăn khớp ngoài

Hình trên trình bày sơ đồ nguyên lý bơm 3 bánh răng ăn khớp ngoài. Bánh răng chủ động ở giữa quay kéo theo 2 bánh răng bị động ở 2 bên vì vậy khoang hút và khoang đẩy được bố trí chéo góc nhau. Lưu lượng của bơm 3 báng răng gấp đôi lưu lượng của bơm 2 báng răng nên loại bơm này được dùng trong những trường hợp yêu cầu kích thước bơm nhỏ gọn mà lưu lượng lớn. Để tránh sự trùng pha của dao động lưu lượng người ta thường chế tạo số răng của bánh răng chủ động nhiều hơn số răng của bánh răng bị động từ 1 đến 3 răng.

Bơm bánh răng nhiều cấp.

Hình 4: Bơm bánh răng 3 cấp

Trong trường hợp yêu cầu áp suất cao, người ta dùng bơm nhiều cấp theo nguyên lý mắc nối tiếp. Để phồng trường hợp thừa lưu lượng giữa các cấp người ta bố trí giữa các cấp đó các van an toàn.
Bơm bánh răng ăn khớp trong thường được dùng trong những trường hợp yêu cầu độ cứng vững cao, độ ồn nhỏ.

Hình 5: Nguyên lý hoạt động bơm bánh răng ăn khớp trong

Bánh chủ động và bánh bị động luôn đặt lệch tâm. Khi bánh chủ động quay kéo theo bánh bị động quay cùng chiều trong Stato. Chất lỏng ở trong các rãnh răng theo chiều quay của các bánh răng vận chuyển từ khoang hút đến khoang đẩy vòng theo vỏ bơm. Khoang hút và khoang đẩy được ngăn cách với nhau bởi lưới chắn.
Nhìn chung bơm bánh răng ăn khớp trong khó chế tạo nên giá thành cao.

Hình 6: Kết cấu bơm bánh răng ăn khớp trong

Kiểu biến dạng của bơm bánh răng trong.

Hình 7

Hình 7 là một kiểu biến dạng của bơm bánh răng trong. Bộ phận quay trong và ngoài được quay trong một vỏ bơm, vấu của bộ phận quay được làm tròn ăn khớp với nhau. Số vấu của bánh chủ động luôn ít hơn bánh bị động 1 vấu và khi làm việc không phải nhờ đến cơ cấu tách mà vẫn đảm bảo sự ngăn cách giữa buồng hút và buồng đẩy.

Hướng dẫn kỹ thuật cách sử dụng máy bơm nước:

Lắp đặt:

Trong điều kiện bình thường của máy bơm nước
* Thích hợp cho việc bơm nước sạch và các dung dịch không chứa hóa chất và chất gây cháy nổ ở nhiệt độ tối đa là 90oC nếu cánh bơm làm bằng kim loại (Thép, sắt, đồng) hoặc 50oC nếu cánh bơm làm bằng nhựa hoặc được lắp thêm một hoặc nhiều bộ khuếch tán.
* Phải được bảo quản ở nơi thoáng gió, nhiệt độ môi trường không được vượt quá 40oC
* Bơm có trục roto ngang (trừ model MPV trục thẳng), có chân đỡ. Để đảm bảo an toàn khi lắp bơm nên dùng các lỗ có sẵn trên chân đỡ, không được lắp động cơ dưới thân bơm.
* Không nên khởi động bơm quá từ 5 đến 30 lần trong một giờ, công suất động cơ càng lớn, số lần khởi động càng nhỏ.
* áp lực tối đa của bơm Italia: CAM/JMC/INOX/AP/PM/CP/MD/CS/CR/CB100/CM50-75-100: 6 bar; CAB/MB/MP50-60-70/CM150-200-300: 8 bar; CB150¸750/MP80¸300/CM: 10 bar.
*ống:
ống được lắp vào giá đỡ ống sao cho ống dẫn không truyền áp lực hoặc lực rung lên đầu bơm. Đường kính trong của ống không những phụ thuộc vào chiều dài ống mà còn phụ thuộc vào tốc độ dòng chảy theo thiết kế: Đường kính ống phải đảm bảo sao cho tốc độ dòng chảy không vượt quá 1,4 - 1,5 m/giây ở đầu hút và 2,4 - 2,5 m/giây ở đầu xả. Đường kính không bao giờ được nhỏ hơn đường kính khẩu độ bơm.
Trước khi lắp ống, phải kiểm tra để đảm bảo bên trong ống luôn sạch sẽ.

Đầu hút:* Càng ngắn càng tốt, không có chỗ tắc và không thay đổi hướng đột ngột.
* Phải có vành đệm kín chịu được lực chân không tạo ra trong quá trình hút.
* Phải được lắp cao dần về phía đầu bơm, không bị gấp khúc làm cản trở quá trình mồi của bơm hoặc khiến bơm không thể mồi được.
Để bơm hoạt động, phải lắp van hút. Nếu là bơm tự mồi thì có thể thay van hút bằng van kiểm tra lắp trực tiếp vào khẩu độ hút. Để bơm có thể hoạt động chính xác, đầu ống hút phải ngập dưới nước một khoảng ít nhất là gấp đôi đường kính của ống.

Ống xả:ống xả phải được lắp thêm một van kiểm tra và một van tiết lưu. Van kiểm tra có tác dung bảo vệ bơm tránh khỏi tắc nước và ngăn không cho nước chảy ngược lại cánh bơm khi bơm dừng lại đột ngột. Ngoài ra, van tiết lưu có tác dụng điều tiết dòng chảy.
Lắp đồng hồ đo áp suất vào ống xả. Với bơm tự mồi, ống xả phải có một đoạn thẳng dài ít nhất 10m.

Mối nối điện:Lựa chọn dây điện có kích thước phù hợp dựa trên độ dài và chỉ số cường độ dòng điện ghi trên bơm (1mm2 tiết diện dây dẫn đồng tương đương 5A). Chuẩn bị đầu tiếp đất và đầu nối với nguồn điện sao cho các đầu này không thể tuột ra trong quá trình nối. Việc đấu điện phải do thợ kỹ thuật đảm nhiệm và phải tuân theo các quy định của nước sở tại. Đấu điện theo sơ đồ chỉ dẫn. Bơm phải được tiếp đất và phải đảm bảo hệ thống tiếp đất luôn hoạt động tốt. Một số model một pha, động cơ điện được bảo vệ bằng một thiết bị có thể ngắt tự động. Động cơ, nếu bị ngắt do hoạt động của thiết bị nhiệt, có thể bất ngờ khởi động lại, do đó phải ngắt điện trước khi bảo dưỡng hoặc sửa chữa bơm. Cả bơm một pha và bơm ba pha nên có một thiết bị bảo vệ điện thích hợp (công tắc có đuôi nhiệt...) có thể ngắt động cơ ra khỏi nguồn.

Khởi động:Trước khi khởi động bơm, phải kiểm tra để đảm bảo trục của động cơ có thể quay tự do. Một số bơm có một rãnh nhỏ trên đầu trục phía cánh bơm. Khi bơm bị kẹt, tra chìa vặn vít vào rãnh nhỏ này rồi dùng búa gõ nhẹ. Chỉ khởi động bơm khi bơm và ống hút đã chứa đầy nước. Không được cho bơm chạy khô, nếu chạy lâu sẽ bị hỏng cánh, khoang chia nước dẫn tới cháy động cơ... Với bơm ba pha, động cơ phải được đặt theo đúng chiều mũi tên vẽ trên thân bơm (Theo chiều kim đồng hồ khi nhìn động cơ từ phía cánh bơm). Nếu động cơ đặt không đúng chiều, phải đảo các mối nối dây dẫn điện từ nguồn. Bơm chỉ được phép hoạt động theo các thông số quy định. Nếu muốn cho bơm hoạt động ra ngoài khoảng quy định, có thể điều chỉnh van cổng trên ống hút hoặc điều chỉnh áp suất của bất kỳ rơ le áp suất nào.

Bảo dưỡng:Máy bơm không cần có bảo dưỡng đặc biệt. Nếu không sử dụng trong thời gian dài, đầu bơm và các ống dẫn nên được làm khô hoàn toàn. Trước khi khởi động lại, bơm phải kiểm tra trục, đồng thời đổ đầy nước vào bơm và ống hút. Nếu vòng bi bị dơ mòn thì phải thay bi mới, hàng năm phải bảo dưỡng toàn bộ phần bơm và động cơ theo định kỳ.
Một số hỏng hóc có thể xảy ra khi gia đình bạn sử dụng máy bơm nước. Để giúp chiếc máy bơm hoạt động tốt trong mùa hè tới, Tổ tư vấn kỹ thuật  giới thiệu một số biểu hiện của máy bơm khi chúng có "bệnh":
- Động cơ bị rò điện: Nguyên nhân của hiện tượng này là chỗ nối dây, dây cuốn động cơ bị chạm vỏ do hư hỏng cách điện. Ngoài ra do dây cuốn động cơ bị ẩm hoặc nước chảy vào cũng có những biểu hiện tương tự, cần sấy khô hoặc sửa chữa chỗ nối dây.
- Có dấu hiệu điện vào máy bơm như đèn chiếu sáng, nhưng máy không hoạt động: Nguyên nhân có thể điện áp nguồn quá yếu cần tăng điện áp. Ngoài ra còn một số hỏng hóc sẽ dẫn đến những hiện tượng trên như: tụ điện trong mạch cuộn dây phụ của dây quấn động cơ bị hỏng cần thay tụ khác; phần cánh máy bơm bị kẹt, hỏng, vỡ hoặc do nguồn nước tạo cặn bám trên bề mặt cánh bơm cần phải vệ sinh và kiểm tra và thay cánh bơm khác; nếu do ổ bi động cơ bị mòn nhiều gây lệch tâm trục cánh bơm động cơ điện tạo cho cánh bơm roto cọ xát với về mặt buồng bơm...
- Máy bơm chạy tốt nhưng không có nước chảy ra điều này chứng tỏ không có nước vào đầu ống hútdo mất nước hoặc nguồn nước bị cạn. Nếu chạy lâu sẽ dẫn tới hiện tượng cháy máy bơm. Ngoài ra cũng có thể do nguyên nhân mất nước mồi do van một chiều không kín. Tốt nhất là xả hết không khí đọng trong buồng bơm và mồi lại nước cho máy. Trường hợp miệng ống hút nước vào máy bị tắc hoặc ống hút có chỗ bị gãy cần phải kiểm tra lại ống hút và thay thế.
- Máy chạy có tiếng ồn, lượng nước bơm ra tốt, đầu bơm không nóng: Nguyên nhân là do ổ bi phần động cơ điện bị khô mỡ bôi trơn hoặc bị mòn và nước lọt vào cần phải vệ sinh, bôi dầu vào ổ bi. Phần động cơ chạy có hiện tượng nóng, tiêu hao nhiều điện là do dây động cơ bị chập vòng, dây phải quấn lại.

Công ty TNHH KT TM & DV Đức Đạt Chúng tôi chuyên cung cấp các loại bơm

Hãy liên hệ ngay cho chúng tôi để được tư vấn đầy đủ nhất.

1) Lắp cố định:

• Máy bơm điện phải được đặt trên bề mặt bằng phẳng.
• Hạ thấp dần máy bơm xuống bằng dây thừng buộc chặt vào tay sách.
• Khi đặt máy bơm, cần quan sát khoảng cách tối thiểu tới thành bể, hướng ống xả và các vị trí khác, nhằm đảm bảo cho việc vận hành và bảo dưỡng được thuận tiện và an toàn.
• Gợi ý sử dụng ống có đường kính 2 inch ( kim loại hoặc ống nhựa), bắt ren với miệng xả của máy bơm.
• Gợi ý nên lắp van 1 chiều tại đường ống xả

Lắp đặt loại có mặt bích DN50

• Cố định gối đỡ xuống đáy bể hút bằng các bu lông móng được cung cấp.
• Xiết cố định ống đẩy với gối đỡ
• Gối đỡ được nối với thanh dẫn hướng tới miệng bể hút, cho phép kéo hạ bơm trượt theo thanh dẫn hướng.
• Hạ thấp máy bơm, nắm giữ cáp điện, cho tới khi bơm được khớp chặt với khớp nối của gối đỡ
• Máy bơm được kết nối với gối đỡ và làm kín bằng chính trọng lượng của bơm.

2) Lắp tạm thời ( cho các mục đích sử dụng ngắn hạn)

• Máy bơm điện phải được đặt trên bề mặt bằng phẳng.
• Hạ thấp dần máy bơm xuống bằng dây thừng buộc chặt vào tay sách.
• Khi đặt máy bơm, cần quan sát khoảng cách tối thiểu tới thành bể, hướng ống xả hoặc các vị trí khác, nhằm đảm bảo cho việc vận hành và bảo dưỡng được thuận tiện và an toàn.
• Gợi ý sử dụng ống mềm 2 inch, sử dụng cút có cùng kích thướt nếu có yêu cầu.

• Để được hướng dẫn chi tiết Hãy liên hệ ngay cho chúng tôi

  Công ty TNHH kỹ thuật thương mại và dịch vụ Đức Đạt 043 6700415 – 0904 996 448  để được tư vấn đầy đủ nhất.